Sterven

Wat kan men  verwachten in de laatste dagen en uren?

 

Niemand weet precies hoe iemand gaat sterven. Er zijn over het algemeen wel een aantal zaken die men in ogenschouw kan houden. Hieronder staan een aantal punten die kunnen gebeuren, maar dit is toch voor iedereen anders.


De klachten die tegen het einde veel voorkomen zijn o.a. pijn, onrust, vermoeidheid, benauwdheid, misselijkheid, verwardheid en de spijsvertering c.q. darmen werken niet meer optimaal

 

Lichamelijk

  • De situatie kan iedere dag, ieder uur veranderen.
  • Het uithoudingsvermogen gaat geleidelijk achteruit.
  • Daarbij wordt de bloedsomloop trager, waarbij de circulatie zich beperkt tot de borst- en buikholte.
  • De uiterste punten van het lichaam, zoals de handen, voeten en neus, steeds kouder aan.
  • Vaak wordt de huid bleker en verschijnen er paarsblauwe vlekken op uw onderbenen. 
  • De behoefte aan eten en drinken neemt af naarmate het stervensmoment dichterbij komt omdat het lichaam dat steeds minder nodig heeft. Sommige dingen kunnen gaan tegenstaan omdat ook de smaak veranderd.
  • De lippen gaan droog aanvoelen en het natmaken met een wattenstaafje kan wat verzachtend zijn, waarbij de lippen ook nog kunnen worden afgelikt als het slikken niet meer lukt.
  • Omdat de sluitspieren van de blaas en darmen niet goed meer functioneren, is het mogelijk dat men incontinent wordt. Hiervoor zijn speciale broekjes.
  • Als men gaat transpireren is het fijn als het voorhoofd kan worden drooggemaakt.

 

Gehoor en zicht

  • Het gehoor en zicht gaan slechter functioneren.
  • Let wel: veel stervenden kunnen nog heel lang horen dat er iets tegen hen gezegd wordt. Bespreek pijnlijke zaken dus niet bij de stervende!
  • Terugpraten is echter moeilijk. Zij kunnen wel reageren met een kleine handbeweging of een beweging in het gezicht.

 

Reuk en ademhaling

  • De neus kan nog lange tijd goed functioneren. Let hierbij op dat bezoekers geen overdaad aan parfum gebruiken en ook geen bloemen meenemen, die “zware” geuren met zich meebrengen, zoals lelies en hyacinten.
  • De ademhaling steeds oppervlakkiger en onregelmatiger. De tijd tussen de ene en de volgende ademteug wordt steeds langer, waardoor het lichaam steeds minder zuurstof binnen krijgt. Hierdoor daalt het bewustzijn en valt men in een diepe slaap of coma.
  • Ook kan er een rochelend geluid gaan plaatsvinden, maar men voelt hier niets van. Dit is alleen voor degene die op bezoek is een vervelend geluid.

 

Tenslotte komen alle lichaamsfuncties stil te liggen. De dood is dan ingetreden.


Het moment van sterven kiest iemand zelf. Sommige mensen willen graag mensen om zich heen als het zover is. Het is dan vaak wel fijn –aangezien stervenden zich soms nog aan het leven vasthouden- te zeggen dat het “zo goed is, dan ze mogen gaan”.

 

Anderen kiezen juist het moment om afscheid te nemen als ze helemaal in rust en alleen zijn. Het zou maar zou kunnen zijn dat iemand de manier van sterven gebruikt, zoals deze bij hem of haar past.

 

 

Gene Zijde

Wat ervaren stervenden? De ene gelooft in een hemel, de andere zegt “dood is dood”.  Wat je standpunt hierin ook is. Als stervensbegeleider respecteer je de mening van je cliënt.

 

Mochten er onverhoopt toch berichten van Gene Zijde worden doorgegeven, dan zal dit altijd –als daar behoefte aan is- met cliënt en eventueel de naaste familie worden gedeeld.

 

Dit kan in veel gevallen leiden naar een snellere acceptatie en minder angst voor de dood wanneer je weet dat je geliefde, familielid of gewoon een liefdevolle serene omgeving op je wacht. Hoe mooi is dit?